فهرست مطالب
مقدمه
بتن خودتراکم | پیش ازآغاز اختلاط بتن کلیه اجزاء تشکیل دهنده SCCباید تحت آزمایش های لازم قرار گرفته ونتایج بدست آمده با حدود واستانداردهای مربوط به هر ماده قابل دسترسی است ،کنترل شود.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻦ ﺧﻮدﺗﺮاﻛﻢ در ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آرﻣﺎﺗﻮر ﻓﻮﻻدی اﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد، ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﮕﻨﻲ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ و در ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﺘﻦ، ﺳﻨﮕﺪاﻧﻪ ﻧﺒﺎید از مخلوط بتنی جدا شوند. آزمایش حلقه j در واقع شبیه سازی عبور بتن از میان آرماتور است و به منظور بررسی قابلیت عبور به کار برده می شود.
روش های سنجش خواص کارایی بتن خودتراکم چیست؟
برای تعیین اینکه بتن اساسا خود تراکم است یا خیر وپس ازاثبات خود تراکمی ، اینکه بتن از لحاظ تغییر شکل پذیری ، لزجت و پرکنندگی در وضعیت مطلوبی بسر می برد ، باید آزمایشهای مخصوصی برای SCC در نظر گرفت . هیچ روشی به تنهایی یا ترکیبی از روشها نمی تواند به طور جامع خواص SCC را پوشش دهد و هریک توابع خاص خود را دارد. به بیان دیگر هیچ روش آزمایشی به تنهایی یافت نشده که تمام جنبه های کارایی مناسب را تایید نماید. پس هر طرح اختلاط باید با بیش از یک روش آزمایش کنترل شود. تا پارامترهای مختلف کارایی مورد بررسی قرار گیرد. روشهای مختلف پیشنهادی آزمایش SCC در جدول 1 آورده شده است.
روش های سنجش خواص کارایی SCC
| ردیف | روش | ویژگی مورد سنجش |
| 1 | جریان اسلامپ | قابلیت پرکنندگی |
| 2 | جریان اسلامپ T50cm | قابلیت پر کنندگی |
| 3 | حلقه J | قابلیت گذرندگی |
| 4 | قیف V | قابلیت پر کنندگی |
| 5 | قیف V T5min | مقاومت در برابر جداشدگی |
| 6 | جعبه L | قابلیت گذرندگی |
| 7 | جعبه U | قابلیت گذرندگی |
| 8 | جعبه Fill | قابلیت گذرندگی |
| 9 | غربال سنجش پایداری GTM | مقاومت در برابر جداشدگی |
| 10 | اُریمت | قابلیت پرکنندگی |
آیا امکان ترکیب آزمایش ها هست؟
کیفیت SCC در هر دو مرحله آزمایشگاه و سایت باید توسط آزمایشات لازم کنترل گردد. ترکیبی مناسب از روش های آزمایش می تواند کارایی بتن تولیدی را بررسی نماید. برای مثال ترکیب آزمایش جریان اسلامپ و قیف V یا ترکیب آزمایش جریان اسلامپ و حلقه J در صورت استفاده از موادی با کیفیت یکدست ، یک آزمایش که به وسیله تکنیسین ورزیده و با تجربه انجام شود ، کافی خواهد بود.
ترکیب های پیشنهادی آزمایش ها
| روشهای آزمایش | ویژگی | ||
| اصلاح روش آزمایش بر اساس حداکثر اندازه سنگدانه | کارگاه | آزمایشگاه | |
| حداکثر اندازه دانه :20میلیمتر | 1-جریان اسلامپ2-جریان اسلامپ T50 cm3- قیف V4- اُ ریمت | 1-جریان اسلامپ2-جریان اسلامپ T50 cm3- قیف V4- اُ ریمت | قابلیت پرکنندگی |
| تغییر اندازه دهانه در آزمایشهای جعبه L جعبه U و حلقه J | 1- حلقه J | 1- جعبه L2- جعبه U3- جعبه Fill | قابلیت گذرندگی |
| 1- آزمایش GTM2- قیف VT5min | 1- آزمایش GTM2- قیف VT5min | مقاومت در برابر جداشدگی | |
حلقه J(J Ring)
این آزمایش جهت اندازه گیری قابلیت گذرندگی بتن به کار می رود در حلقه میله گردی نشان داده شده در شکل قطر و فاصله میان میله گردها اختیاری است. طبق توافقات برای آرماتورهای معمولی 3 برابر بزرگترین اندازه دانه سنگی برای فاصله میان میله گردها منظور می شود. قطر حلقه میله گردی عمودی 300 میلیمتر و ارتقاع میله گردها 100 میلیمتر می باشد. نتایج آزمایش حلقه J می تواند مکمل مناسبی برای آزمایشهای جریان اسلامپ ، اُریمت و قیف V باشد.
این آزمایش های ترکیبی ، توانایی جریان یابی و گذرندگی بتن را کنترل می کنند . پس از اتمام آزمایش اختلاف ارتفاع بتن درون و بیرون حلقه J انداره گیری شود . این مقدار نشانه ای برای قابلیت گذرندگی و یا درجه ایست که نشان می دهد چه حدودی از فاصله بین میله گردها برای عبور بتن قابل استفاده است.
روش انجام آزمایش
حدود 6 لیتر بتن برای انجام آزمایش مورد نیاز می باشد. صفحه فلزی و درون مخروط را تر کنید . صفحه فلزی را روی یک سطح محکم قرار دهید. حلقه J را در مرکز صفحه فلزی قرار دهید. سپس مخروط اسلامپ را در مرکز آن نهاده و محکم کنید. مخروط را با پیمانه از بتن پر کنید . از هر گونه ضربه زدن به مخروط جلوگیری شود. مخروط را به طور عمودی بالا کشیده و اجازه دهید بتن آزادانه خارج شود.
قطر بتن پهن شده را در دوجهت عمود بر هم اندازه گیری نموده و میانگین آن را به عنوان قطر نهایی و بر حسب میلیمتر ثبت نمایید. اختلاف ارتفاع بتن را درون و بیرون حلقه میله گردها در چهار نقطه اندازه گیری نموده و میانگین آنها را به عنوان اختلاف ارتفاع نهایی ثبت کنید.
وسایل مورد نیاز
1- مخروط ناقص مورد استفاده در آزمایش اسلامپ مطابق با استاندارد 2- 12350 EN به ابعاد قطر کوچک 10سانتیمتر، قطر بزرگ 20 سانتیمتر، ارتفاع 30 سانتیمتر
2- صفحه پایه از یک ماده سخت غیر جاذب و کاملاً صاف و تخت به ابعاد 90×90 سانتیمتر که دایره ای هم رمکز با آن به قطر 50 سانتیمتر بر روی ان حک شده است.
3- حلقه ای به قطر 30 سانتیمتر که آرماتورهای به قطر 14 میلیمتر با ارتفاع 10 سانتیمتر وبه فاصله سه برابر اندازه حداکثر درشت دانه روی آن نصب می شوند(مطابق شکل1). در بتن الیافی این فاصله 3-1 برابر طول الیاف باید در نظر گرفته شود.
4- متر مدرج به 100 سانتیمتر یا بالاتر
5- ماله و کمچه
تفسیر نتایج
هر چه اختلاف ارتفاع بتن موجود در قبل و بعد آرماتورها بیشتر باشد، توانایی عبور کمتر است. بر همین اساس حداکثر اختلاف ارتفاع مجاز برای بتن خود تراکم 10 میلیمتر در نظر گرفته می شود. اگر مقادیر اختلاف بیشتر از 10 میلیمتر باشد، احتمال بروز پدیده انسداد افزایش می یابد. با توجه به تجربیات به دست امده از آزمایش های انجام رگفته در بتن هیا با لزجت کم و زیاد مواردی وجود دارند که میزان اختلاف ارتفاع انها بیش از 10 میلیمتر بوده است.
بنابراین به نطر می رسد که نتایج به دست امده از این ازمایش تابعی از لزجت خمیری بتن تازه نمی باشد. از سوی دیگر با فازایش میزان جریان اسلامپ (کاهش تنش تسلیم) مقدار اختلاف اندازه گیری شده تا حدی کاهش می یابد. با یان وجود در بتنهای با میزان جریان اسلامپ یکسان میزان اختلاف ارتفاع اندازه گیری شده رد محدوده صفر تا 40 میلیمتر مشاهده شده است. بنابراین آزمایش حلقه j به تنهایی مشخصات اساسی بتن تازه یعنی تنش تسلیم و لزجت خمیری قابل استفاده نمی باشد.
در مواردی که از برخی پودرها (مانند متاکائولن) در بتن استفاده می شود، لزجت بتن به شدت کاهش می یابد . در این حالت بتن با سرعت بسیار زیادی گسترده می شود و شکل بتن پخش شده به صورت “گلبرگ” در می آید (شکل 2 را ملاحظه کنید). همچنین می توان همانند دستگاه جریان اسلامپ از روی آبی که در اطراف بتن جمع می شود می توان به صورت کیفی، میزان آب انداختگی را تخمین زد.