فهرست مطالب
بتن پاششی، شاتکریت
بتن پاششی یا شات کریت | قبل از هرچیزی،اگر بخواهیم توصیف ساده ای از بتن پاششی داشته باشیم:
بتن پاششی (شاتکریت) را می‌توان به عنوان ملاتی که از طریق شلنگ های الاستیکی حمل شده و با استفاده از هوای فشرده با سرعت زیاد به سطح مورد نظر پاشیده می‌شود، تعریف کرد.
امروزه بتن پاششی کاربردهای فراوانی سافته و در جهان، سالانه بالغ بر ده میلیون مترمکعب بتن پاششی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیشترین کاربرد بتن پاششی در فضاهای زیرزمینی و برای پایدارسازی سنگ ها می باشد. بتن پاششی به منظور همانند در حفاری های روباز نیز استفاده می‌شود،حتی در مواردی بتن پاششی در سازه های باربر مانند دیوارها، سقف ها،گنبدها و گاهی برای پوشش سازه های هیدرولیکی ،سازه های دریایی، پوشش های ضدخوردگی و ضدآتش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پیشرفت‌های عظیمی که در بتن پاششی به عنوان یک روش نگه داری رخ داده است آن را به یک ابزار مهم و لازم در کارهای بزرگ زیرزمینی تبدیل نموده است و پروژه هایی که در گذشته اجرای آن‌ها غیرممکن یا خیلی سخت و خطرناک بود را قابل اجرا نموده است.
ماده افزودنی زودگیر کننده باید به درستی به طرح اختلاط بتن پاششی افزوده شود تا در چند دقیقه بتن را منسجم نموده و دستیابی به مقاومت اولیه آن را بهبود بخشد.همزمان مقدار پس زدگی مخلوط پاشیده شده بر سطح را از این طریق کاهش دهد.چون احتمال کاهش مقاومت نهایی وجود دارد همواره باید مقدار ماده زودگیر کننده که به مخلوط افزوده می شود با انجام آزمایش کنترل و تعیین شود.
انواع بتن پاششی به لحاظ روش اجرا
بتن پاششی خشک
در فرآیند بتن پاششی خشک،مواد ترکیبی خشک شامل سیمان-مصالح دانه ای و سنگی و مواد افزودنی پمپاژ می‌شوند و آب نیز درست در قسمت دهانک افشانه،پیش از پرتاب شدن روی سطح مهیا شده به داخل یک مجرای حامل در حالت خشک افزوده می‌شود.
بتن پاششی تر
در فرآیند بتن پاششی تر،همه مواد ترکیبی به همراه آب پیش از پاشیده شدن آمیخته و مخلوط می شود،بتن پاششی تر نسبت به بتن پاششی خشک برتری دارد لیکن بتن پاششی خشک نیز هنوز برای مقیاس های کوچک استفاده می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده بتن پاششی
مواد تشکیل دهنده بتن پاششی شباهت زیادی به مواد تشکیل دهنده بتن معمولی دارد.
سیمان ، سنگدانه های شکسته و گردگوشه، آب ، افزودنی ها و الیاف از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده بتن های پاششی محصوب می شوند.
انتخاب هر یک از مواد نام برده باید چنان باشد که الزامات فنی و ایمنی و بهداشت را برآورده نماید.ضمن اینکه همه ی مشخصات فنی مربوط به بتن پاششی ماننده مقاومت های مورد نیاز به همراه ضخامت اجرا، شکل و سطح تمام شده اجرا(چگونگی پرداخت) باید بر اساس الزامات و نیاز پروژه به طور دقیق مشخص شود.
روشن است عواملی مانند شرایط پروژه و اجرا، روش پاشش و برخی محدودیت های جغرافیایی تاثیر به سزایی در انتخاب مصالح و تعیین ویژگی های هر یک از آن ها خواهد داشت.
مزایای استفاده از الیاف در بتن پاششی
الیاف مطابق با آن چه در اساندارد ASTM C1116 تعریف شده است، به منظور تامین خواص مورد نظر به بتن پاششی افزوده می وند. الیاف در بتن پاششی جایگزین بخشی از میلگرد یا همه آن می شود.
مزایای استفاده ار الیاف در بتن پاششی
- افزایش استحکام بتن
- بهبود چسبندگی به مقاطع سنگی و صخره ای
- بهبود پیوستگی و یکپارچگی بتن پاشیده شده
- کنترل ترک خوردگی ناشی از انقباض پلاستیک
- کنترل ترک خوردگی گرمایی
- بهبود استحکم در برابر سایش و ضربه
- بهبود مقاومت در برابر آتش گرفتن
- بهبود شکل پذیری و چقرمگی
- افزایش استحکام کششی و خمشی
الیاف مورد استفاده در بتن پاششی از نظر جنس به شرح زیر دسته بندی می شود:
در صورتی که بتن پاششی درارای بیش از 0.3 درصد حجمی الیاف باشد،استفاده از کاهنده های آب برای ثابت نگه داشتن نسبت آب به سیمان لازم است.
افزودنی های شیمیایی در بتن پاششی
استاندارد ASTM C1141 افزودنی های بتن پاششی را مطابق با جدول زیر، به دو گروه ویژه روش خشک و ویژه روش تر تقسیم نموده و هر یک را به 9 رده تقسیم می‌نماید.
اهداف مصرف مواد و افزودنی های شیمیایی در بتن پاششی
| افزودنی یا ماده مورد نیاز برای هدف مدنظر | پارامترهای کنترلی | ویژگی هدف از مصرف ماده مورد نظر در بتن پاشیده شده |
| – عامل های روانساز – افزونه های پودری و پوزولانی – الیاف – عمل آورنده های بتن | – مشخصات بتن سخت شده | – مقاومت فشاری – مقاومت کششی و خمشی – دوام |
| – مقاومت فشاری – مقاومت کششی و خمشی – دوام | – کارایی | – پمپ پذیری – قابلیت پاشش – تنظیمات پاشش |
| – پمپ پذیری – قابلیت پاشش – تنظیمات پاشش | – پمپ پذیری – قابلیت پاشش – تنظیمات پاشش | – پمپ پذیری – قابلیت پاشش – تنظیمات پاشش |
ABAQUICK-AFL زودگیر شاتکریت مایع
مایع افزودنی غیر قلیایی شتاب دهنده واکنش آب و سیمان مخصوص عملیات شات کریت، این ماده بر اساس استانداردهای زیر قابل ارزیابی می باشد: ASTM C1141, ASTM C1398, EN 934-5, ISIRI 2930-5, ISIRI 12601
خواص و اثرات زودگیر شاتکریت مایع ABAQUICK-AFL
- تسریع واکنش هیدراسیون
- حصول مقاومت های اولیه بالاتر
- افزایش چسبندگی
- بتن پاشی تر با ضخامت های کم و زیاد
- ایجاد پوسته دائمی شات کریت شده
- کاهش چشمگیر مقادیر جداشدگی پس از بتن پاشی
- بتن پاشی با ضخامت حدود 35 سانتی متر در یک مرحله
- چسبندگی بسیار زیاد به مقاطع زیرکار مخصوصا بتن و سنگ
- بتن پاشی آسان و چسبنده در تمامی جهت ها
- فاقد اثرات منفی بر بخش آرمه سازه بتنی
- ساخت بتن و بتن ریزی در هوای سرد
- جلوگیری از یخ زدگی بتن و ملات
ABAQUICK-AFP زودگیر شاتکریت پودری
خواص و اثرات زودگیر شاتکریت پودری ABAQUICK-AFP
- تسریع واکنش هیدراسیون
- حصول مقاومت های اولیه بالاتر
- افزایش چسبندگی
- بتن پاشی خشک با ضخامت های کم و زیاد
- ایجاد پوسته دائمی شات کریت شده
- کاهش چشمگیر مقادیر جداشدگی پس از بتن پاشی
- بتن پاشی با ضخامت حدود 35 سانتیمتر در یک مرحله
- چسبندگی بسیار زیاد به مقاطع زیرکار مخصوصا بتن و سنگ
- بتن پاشی آسان و چسبنده در تمامی جهت ها
- فاقد اثرات منفی بر بخش آرمه سازه بتنی
- ساخت بتن و بتن ریزی در هوای سرد
- جلوگیری از یخ زدگی بتن و ملات
مـوارد کـاربرد زودگیر شاتکریت پودری ABAQUICK-AFP
- بتن پاشی یا شات کریت
- عامل تثبیت کننده در عملیات احداث تونل
- لاینینگ کانال ها و تونل ها
- تثبیت مقاطع سنگی و خاکی شیب دار
- بتن ریزی در سطوح شیب دار
- لاینینگ سازه های زیر زمینی
- عملیات ترمیمی مقاطع بتنی